گرده درخت خرما چیست و چگونه گرده نخل را استخراج و از آن نگهداری می کنند؟

گرده نخل نقش بسیار مهمی در فرایند لقاح بازی می کند. در مطالعه حاضر، مروری کلی بر ویژگی‌های اصلی، مصرف و تولید گرده درخت خرما و همچنین شرح روش‌های استخراج و نگهداری آن ارائه شده است.

باید بدانید نخل خرما دارای ۱۴ گونه عمدتاً زینتی یا وحشی است که تنها نوع Phoenix dactylifera برای میوه آن کشت می شود. این نوع نخل یک گونه دو پایه است که دارای گل های تک جنسیتی به رنگ بنفش است. گل‌های آن که به آن راسم نیز می‌گویند، در میان بغل برگ‌ها در کنار تنه نخل، در داخل غلاف های بزرگی به نام اسپات رشد می‌کنند که با بالغ شدن باز می‌شود.

گرده نخل مزیت های بسیار خوبی دارد که مهمترین آن، افزایش قوای جنسی و کمک به ناباروری است. البته برای این که بیشتر با این موضوع آشنا شوید ما تصمیم گرفته ایم به صورت کامل این موضوع را بررسی کنیم.

گرده خرما نامی است که به دانه های ریز غبار مانند موجود در بساک های گل اطلاق می شود که منبع و واحد انتقال گامت های نر هستند. در واقع گرده افشانی نیز به این موضوع مربوط می شود و فرآیندی است که طی آن دانه های گرده از بساک ها (اندام گل نر) به کلاله (اندام گل ماده) منتقل می شوند، جایی که دانه گرده جوانه می زند و تخمک گل را بارور می کند و تولید دانه و میوه را ممکن می کند.

البته کشاورزان و باغداران با خواص گرده نخل آشنا هستند و از این ماده بسیار مفید استفاده می کنند تا به درمان ناباروری و افزایش قوای جنسی کمک کنند.

برای خرید گرد نخل به صورت آنلاین از لیان مارکت همین حالا اقدام کنید

گرده نخل یا گرده درخت خرما چیست؟

گرده نخل یا گرد درخت خرما، به پودری گفته می‌شود که از دانه‌های گل‌های نر درخت خرما استخراج می‌شود. این گرده به عنوان ماده‌ای برای گرده‌افشانی (ملاقحه) درختان خرما به کار می‌رود تا میوه خرما به خوبی رشد کند.

درخت خرما دو نوع گل دارد: گل‌های نر که گرده تولید می‌کنند و گل‌های ماده که میوه خرما را تشکیل می‌دهند. برای اینکه گل‌های ماده بارور شوند، گرده نخل باید به آن‌ها منتقل شود. این فرآیند در طبیعت توسط باد یا حشرات انجام می‌شود، اما در کشت‌های صنعتی خرما، معمولاً گرده به صورت دستی از گل‌های نر جمع‌آوری و به گل‌های ماده انتقال داده می‌شود.

گرده نخل علاوه بر نقش مهم در تولید خرما، به عنوان یک محصول طبیعی نیز استفاده‌های پزشکی و غذایی دارد. برخی از خواص آن شامل تقویت سیستم ایمنی، بهبود وضعیت تناسلی و افزایش انرژی است.

اجزای گل‌های خرما

گل‌های خرما نر معمولا دارای سه کاسبرگ، سه گلبرگ، شش برچه و معمولاً به رنگ سفید مومی هستند. در مقابل، گل‌های ماده معمولاً سبز مایل به زرد با سه کاسبرگ، سه گلبرگ، شش استامینود و سه برچه مجزا هستند که تنها یکی از آنها معمولاً به میوه بالغ تبدیل می‌شود.

گلهای نر و ماده هر دو که تعداد آنها به صدها می رسد، بر روی ساختارهای نازکی به نام راشیل یا رشته ها قرار دارند. راشیل ها نیز به نوبه خود بر روی دمگل های مسطح و باریک (که به آن راشیز نیز می گویند) که از محور برگ هایی که در طول فصل رشد قبلی رشد کرده اند، قرار دارند. به این دمگل ها ساقه های میوه ای یا ساقه های میوه درختان ماده گفته می شود.

تعداد گل‌هایی که روی هر نخل وجود دارد از هیچ تا بیش از ۲۵ گل متفاوت است که بستگی به سن و قدرت درخت دارد. معمولا گل های نخل های نر گرده تولید می کند، در حالی که گل نخل های ماده شامل برچه هایی است که در شرایط مناسب به میوه خرما تبدیل می شوند.

ویژگی‌های گرده نخل خرما

گرده نخل خرما معمولاً به رنگ زرد یا نارنجی است و به شکل پودری ریز و نرم می‌باشد. این گرده حاوی ترکیبات مختلفی مانند پروتئین‌ها، اسیدهای آمینه و ویتامین‌ها است که می‌تواند خواص مغذی زیادی داشته باشد. گرده نخل از گل‌های نر خرما که در بخش بالایی درخت قرار دارند جمع‌آوری می‌شود. این گل‌ها معمولاً در فصل بهار ظاهر می‌شوند و گرده از آن‌ها برای انتقال به گل‌های ماده که در نزدیکی تنه درخت خرما قرار دارند، استفاده می‌شود.

کاربردهای گرده نخل چیست؟

کاربرد گرده نخل به صورت زیر است:

1. کشاورزی: همانطور که اشاره شد، گرده نخل به‌عنوان یک ابزار مهم برای گرده‌افشانی استفاده می‌شود تا تولید خرما به‌طور مؤثری انجام شود.

2. خواص درمانی و بهداشتی:

   • تقویت سیستم ایمنی: گرده نخل به‌دلیل دارا بودن ویتامین‌ها و مواد معدنی مختلف می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.

   • تقویت باروری: مصرف گرده خرما ممکن است در بهبود باروری و تقویت عملکرد تناسلی مؤثر باشد. در بسیاری از فرهنگ‌ها، این گرده به‌عنوان یک داروی طبیعی برای درمان مشکلات جنسی و باروری استفاده می‌شود.

   • خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی: ترکیبات موجود در گرده خرما ممکن است به کاهش التهابات و محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک کند.

3. صنعت غذایی: برخی از افراد از گرده نخل در تولید مکمل‌های غذایی استفاده می‌کنند، به‌ویژه برای تقویت انرژی و بهبود سلامتی عمومی.

4. صنعت عطرسازی: برخی از عطرهای طبیعی از رایحه گرده نخل استفاده می‌کنند.

5. آرایشی و بهداشتی: در برخی محصولات آرایشی، از گرده خرما به‌عنوان یکی از اجزای ترکیبی برای تقویت پوست و افزایش رطوبت استفاده می‌شود.

فرآیند استخراج گرده نخل

فرآیند استخراج گرده نخل زمانی شروع می شود که غلاف های نر (پوشش بیرونی گل) روی درخت شروع به رسیدن می کند. نشانه بلوغ زمانی است که غلاف های پوشاننده گل درخت خرما نر ترک می خورد یا زمانی که قسمت پایین غلاف ها در پایه خود خشک می شود.

برای جلوگیری از بیرون آمدن کامل گل از غلاف و از بین رفتن گرده در نتیجه، غلاف ها را از درخت خرما بریده و آن را به اتاقی با دمای کنترل شده (۱۸ تا ۲۲ درجه سانتیگراد) یا مکانی تعیین شده انتقال می دهند تا برای خشک شدن آنها اقدام کنند.

بعد از خشک شدن گل ها با یک ضربه آرام گرده نخل را جدا می کنند. البته با پیشرفت های صورت گرفته برای استخراج گرده درخت خرما از تجهیزات صنعتی و خودکار استفاده می کنند.

البته فرایند استخراج گرده نخل به این راحتی نیست و معمولا بعد از خشک شدن، غلاف از روی گل ها برداشته می شود و گل کاملاً در معرض دید قرار می گیرد. در این مرحله گل دارای رطوبت بالایی است و برای جلوگیری از آلودگی و کپک آن را کاملا با تجهیزات جدید خشک می کنند.

برای اینکه گرده درخت خرما زنده بماند و خواص خود را از دست ندهد، باید از تماس آن با خورشید اجتناب شود، بنابراین فرآیند خشک کردن باید در اتاقی با رطوبت کم (R.H ۴۰٪-۴۵٪) انجام شود. با کاهش رطوبت گل های آن شروع به باز شدن کرده و دانه های گرده را آزاد می کنند. پس از این، گرده آماده استخراج از گل درخت خرما است که روش های دستی و مکانیکی روش های رایج استخراج آن است.

آیا خرما جایگزین قند می تواند باشد؟

– استخراج دستی

این روش سنتی است و شامل قرار دادن گل های خشک شده روی یک لایه کاغذ یا آویزان کردن آنها به مدت چند روز در بالای یک ظرف بزرگ یا کیسه کاغذی است. سپس گل ها گرده خود را روی لایه کاغذ یا داخل ظروف رها می کنند و از آنجا می توان آن را جمع آوری کرد. پس از اینکه گل بیشتر گرده خود را آزاد کرد، تکان داده می شود و به آرامی ضربه ای زده می شود تا گرده باقی مانده آزاد شود. در نهایت گرده نخل بدست آمده از صافی فیلتر می شود تا گرده خالص به دست آید و برای نگهداری آماده شود.

– استخراج مکانیکی

دستگاه های استخراج مکانیکی گرده بسته به اینکه توسط کشاورز ساخته شده باشند یا به صورت صنعتی ساخته شده باشند، متفاوت هستند. به طور معمول این تجهیزات شامل یک بشکه چرخشی است که گل های بالغ در آن وارد می شود، سپس با کمک یک غربال برای فیلتر کردن گرده از مواد دیگر، یک فن مکنده و یک ظرف که گرده استخراج شده را دریافت می کند این کار انجام می شود.

این نوع دستگاه می تواند روزانه تا ۴۵۰ دسته گل را استخراج کند و تقریباً ۴۰ درصد گرده نخل بیشتری نسبت به روش دستی تولید کند. گزارش شده است که استفاده از این روش استخراج آسیبی به دوام یا طول عمر گرده نمی رساند.

کشاورزان و باغداران بسته به حجم تولید خود می توانند از هر دو روش برای استخراج گرده نخل استفاده کنند. اگر حجم تولید بالا باشد بهترین و مناسب ترین گزینه استفاده از دستگاه های مکانیکی است.

حفاظت و نگهداری از گرده نخل

به طور معمول، گل آذین نر در ماه های اسفند و اردیبهشت گرده تولید می کند، در حالی که گل آذین ماده بین ماه های اردیبهشت و خرداد پذیرای گرده افشانی است. گاهی به دلیل شرایط آب و هوایی، گل آذین نر ظاهر و باز شدن خود را به تاخیر می اندازد و از گلدهی گل آذین ماده عقب می ماند.

این یک خطر بزرگ برای کشاورز است، به دلیل این واقعیت که گل آذین ماده به مدت ۳ تا ۱۲ روز پس از سبز شدن، بسته به رقم، پذیرای گرده است، هنگامی که فرآیند گرده افشانی فراتر از آن دوره زمانی انجام شود، درصد برداشت گرده نخل بسیار پایین خواهد بود.

توجه داشته باشید گرده نخل تازه ذخیره شده در شرایط خشک می تواند در دمای ۲۴ درجه سانتیگراد به مدت چهار هفته یا بیشتر خواص خود را حفظ کند البته با فرایندهای جدید مدت ذخیره سازی گرده درخت خرما بسیار افزایش یافته است.

با این حال، اگر گرده نخل برای مدت طولانی تری نگهداری شود، باید در دمای پایین در بطری ها یا ظروف پلاستیکی در بسته نگهداری شود. چندین مطالعه روی نگهداری گرده درخت خرما انجام شده که نشان می دهد روش‌های مختلفی برای حفظ آن وجود دارد. برای مثال در دمای ۴ درجه یخچال و ۲۰- و ۸۰- درجه سانتی‌گراد فریزرها می توان یک ساله یا بیشتر گرده درخت خرما را نگهداری کرد.

لیان مارکت، بهترین انتخاب برای خرید محصولات و سوغاتی‌های خوراکی جنوب از بوشهر

راهنمای خرید از گرده نخل

همانطوری که گفته شد گرده نخل مزیت های بسیار زیادی دارد که مهمترین آن افزایش قوای جنسی است. شما می توانید به این مواد در اکثر شهرها به خصوص شهرهای جنوبی دسترسی داشته باشید و با قیمت مناسب آنها را خریداری کنید.

بهترین و آسان ترین راه برای خرید گرده درخت خرما، سفارش آنلاین است، شما از هر مکانی که در آن حضور دارید می توانید این محصول پر کاربرد و خاص را از مجموعه ما, فروشگاه سوغات و صنایع دستی لیان مارکت سفارش دهید. در حال حاضر فروشگاه های زیادی در این حوزه فعالیت می کنند که می توانید خرید خود را از آنها با قیمت ارزان انجام دهید.

البته باید از کیفیت محصول مطمئن باشید و از مراکز معتبر خرید خود را انجام دهید. گاهی برخی از فروشندگان به جای گرده نخل از دیگر گردهای ارزان قیمت استفاده می کنند و یا آنها را با گرده اصل قاطی می کنند تا سود زیادی کسب کنند، بنابراین باید محصول با کیفیت خریداری کنید تا از مزایای آن در کوتاه ترین زمان برخوردار شوید.

توجه داشته باشید بعد از خرید گرده درخت خرما باید به موقع از آن استفاده کنید و در صورت نگهداری باید در محیط مناسب از آن محافظت شود تا خواص درمانی خود را از دست ندهد. همانطوری که گفته شد بهترین مکان، یخچال و فریزر است، البته برای مدت کوتاه می توانید آن را در دمای ۲۴ درجه سانتیگراد به مدت چهار هفته آن را نگهداری کنید.

ما در این مقاله به موضوع پرورش، استخراج و نحوه نگهداری از گرده نخل پرداختیم و سعی کردیم به صورت کامل تمامی اطلاعات را در اختیار شما قرار دهیم. در مقالات بعدی شما را بیشتر با خواص درمانی این مواد آشنا می کنیم.

جهت مطالعه بیشتر: خواص خرما برای تقویت تخمدان